Jiõččhåidd-programm
Miõllpuârõõzz lââʹzztummuš aʹrǧǧe
Oummuin liâ miârkteei jeäʹrdõõzz streʹssǩiõrddâmvuõđâst, da lij šiõǥǥ mättjed toobdsted jiijjâs raajâs. Jos vuâmmšak, što âânak mååžnteʹmes jiânnai ääiʹj viõkkvääraid viikki aaʹššid, tâʹl kaʹnnat taʹrǩstõõllâd aarǥ da ǩiʹddjed vuâmmšõõzz ääiʹjââʹnnem tääʹsstiõddu.
Jõs takai jieʹllmest ij leäkku nokk äiʹǧǧ vuâŋŋmõʹšše da luännʼjummša, tâʹl vueiʹtte seuʹrrjummšen leeʹd ouddmiârkkân
- pueʹrrmiõl luâšttmõõžž, kõõđõõttmõõžž da viõssmõõžž
- mošttvaiggâdvuõđ da čiŋlmõõvvâmoodd huânnʼnummuž
- mååžnteʹmes peʹcclõõvvmõõžž leʹbe tååʹsǩ
- aaltteemoodd huânnʼnummuž
- miõl ǩieʹssem vääʹn ääiʹjben miõllsiʹžžen õnnum aaʹššid
Miõllsaž tuejjummuš
Mii täättas tuejjummuš iʹlla miõllsaž. Määŋgain lij toobdâlm tõʹst, što håʹt lij vuâlggam ååuǥas, põõssâm kärldõõǥǥid tiʹsǩǩeem-mašinain leʹbe jeällõõččam kaaupâst, ij åårrmõš leäkku puârrnam. Pueʹrrmiõl puârrnâdd tuejjummuš, kååʹtt lij miõllsaž leʹbe koʹst tåbdd leämmaž pueʹrr.
Lij samai vääžnai äʹlǧǧed ooccâd mååusat mõõntummu tååimaid, kook ääiʹjben puuʹtʼte samai pueʹrr miõl. Lij samai šiõǥǥ kaunnâd veʹt aivv ođđ pueʹrr miõl puuʹtʼteei aaʹššid.
Inspirõsttu jeärrsi ǩiõččlâsttmõõžžin
Ooudbeäʹlnn tän seeid tuʹmmjemtuâj, vuäitak ǩiõččâd puõʹtti video (2:45). Videost loʹssesmiõllsažvuõđ puõccâm oummu mainste ouddmiârkid aaʹššin da tuejjummšin, kook ouʹdde siʹjjid viõǥǥ aarǥâst da måkam aaʹššin sij naaudše.
Õhtt viŋkk lij še plaaneed miõllsaž âsttääiʹj âânnmõš ooudbeäʹlnn, što tõt pueʹrben šõõddči rajjum.
Mii põhtt tuʹnne räämm?
Lij samai oummust ǩidd, koʹst ǩii-i naaudaš. Lij samai vääžnai, što teâđak, måkam ääʹšš põʹhtte räämm tuʹnne. Miõllpuârõsäiʹttlistt lij šiõǥǥ piijjâd kuâsttjemnalla, håʹt jiõŋŋškaap uʹhsse
Smiõtt še, lââʹzzte-a jiijjad vaalšem ääʹšš pueʹrrjieʹllem še kuʹǩes äiʹǧǧkõõskâst. Levvjeen vuäitak leeʹd lääʹđes tueʹjjeed hääitlaž da puäst räʹtǩǩummšid. Ouddmiârkkân miõlpueʹreem poorrmõš, alkohool, vaarrspeâllmõš leʹbe neeʹttest suʹrffjummuš vueiʹtte poddsânji hiâlpted åårrmõõžž, leša kuʹǩes äiʹǧǧkõõskâst vueiʹtte leeʹd häittan.
Miõllsaž aaʹšši kaunnmõš lij hiâlpab tâʹl ǥu miõll lij tååđvaž.
Miõllpuârõsäiʹtt - måkam aaʹššin naaudšak?
Täävtõs
Mättjak lââʹzzted miõllpuârõõzz aʹrǧǧe.
Vuäppõs
Raaj listt aaʹššin, koid toobdak kâddsiʹžžen. Piij liist kuâsttjemnalla håʹt jiõŋŋškaap uʹhsse.
Mušttâl liist tueʹjjeen aaʹššid, kook liâ põhttam tuʹnne miõllpuârõõzz ääiʹjab. Jeäʹl õõlǥât, što tõin õõlǥči puuʹtʼted samai ååʹn miõllpuârõõzz. Ǩiččlõõđ smiõttâd vueiʹtlva mäŋgg uuʹcces da konkreettlaž ääʹšš.